راهبرد چین در دوره تحریم ایران از حرف تا عمل/ واردات نفت پکن از تهران 41 درصد کاهش در یک ماه
0
0
تموز: نگاه به شرق سیاستی است که بارها درباره آن سخن گفته شده است، اینکه از سمت غرب آبی گرم نمی شود و باید نگاهمان به شرق باشد. وقتی ایالات متحده با دونالد ترامپ یکجانبه از برجام کنار کشید و تحریم های سفت و سخت نفتی و بانکی را بازگرداند بیش از همیشه نگاه به شرق قوت گرفت. نگاهی که معتقد است در امور نظامی و امنیتی می توان به روس ها رجوع کرد و در اقتصاد چینی ها تکیه گاه مناسبی خواهند بود. با این حال وابستگی های پکن و مسکو به غرب موجب شده سیاست نگاه به شرق از پایه با چالش مواجه شود. جدیدترین شاهد بر این مدعا را به ویژه در روابط ایران و چین می توان مدنظر قرار داد. چینی ها اگرچه تاکید کرده اند که در دوره تحریم های ترامپ تجارت خود با تهران را ادامه خواهد داد اما در عمل سیگنال هایی که از پکن می رسد حاکی از کاهش حجم تجارت میان دو کشور است. حالا آمار گمرک حکایت از این دارد که چین دیگر اولین شریک تجاری جمهوری اسلامی ایران نیست و عراق جایگزین آنها شده است.
آنطور که «دنیای اقتصاد» نوشته:«جزئیات آمارهای گمرک در آغاز پاییز از تغییر شریک اول تجارت خارجی ایران حکایت دارد. مطابق آمارها در هفت ماه منتهی به مهر امسال، عراق با سهم ۲۱درصدی از کل صادرات در جایگاه اولین مقصد عمده صادرات کالاهای غیرنفتی قرار گرفته است. این در حالی است که سال‌ها این جایگاه در اختیار کشور چین بود. در آمارهای تجارت خارجی نیمه نخست امسال، عراق جایگزین امارات شد و به رده دوم صعود کرده بود. حال در آمار هفت ماه منتهی به مهر، چینی‌ها مجبور به واگذاری جایگاهشان به عراق شدند و این کشور همسایه به‌عنوان بزرگ‌ترین خریدار کالای ایرانی معرفی شد. ارزش صادرات به عراق نسبت به مدت مشابه سال قبل، نزدیک به ۵۵ درصد و وزن صادرات بیش از ۶۵ درصد افزایش داشته است. چینی‌ها دومین مقصد صادراتی ایران هستند که سهم ارزشی صدور کالا به این کشور نزدیک به ۲۰ درصد است. وزن صادرات به چین نسبت به مدت مشابه سال قبل افت نزدیک به ۱۴ درصدی داشته و ارزش آن رشد نزدیک به ۱۱ درصدی را تجربه کرده است.»
درحالی که چین به عنوان مقصد اصلی فروش نفت در دوره تحریم مطرح شده تا بتوان از طریق آن مهمترین منبع درآمد کشور را ثابت نگاه داشت خبرگزاری رویترز در گزارش جدید خود از کاهش فروش نفت ایران به کشورهای آسیایی از جمله چین خبر داده است. آمار رسمی و اطلاعات رهگیری نفتکش‌ها که از سوی رویترز منتشر شد، نشان داد چین، هند، ژاپن و کره جنوبی طی ماه میلادی گذشته مجموعا ۱.۱۳ میلیون بشکه در روز نفت از ایران وارد کردند که در مقایسه با سپتامبر سال ۲۰۱۷ به میزان ۴۰.۹ درصد کاهش نشان داد. طبق آمار رفینیتیو آیکان، واردات نفت چین از ایران در سپتامبر به ۴۵۸ هزار بشکه در روز رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۱.۶ درصد کاهش نشان داد. این درحالی است که پیش از این اسدالله عسگراولادی، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ایران و چین گفته بود:«شکال ما با چین در این قراردادها این است که آنها می‌گویند 40-35 درصد پول می‌دهیم و 70-60 درصد را کالا ببرید. تنها اشکال این است؛ چاره نداریم.»
به نظر می رسد چین به دلیل روابط اقتصادی پیچیده ای که با ایالات متحده دارد علاقه ای به قرار گرفتن مقابل آمریکای ترامپ تا حد ممکن ندارد. پکن درحالی که تا حدی وابسته به نفت ایران است و به سختی می تواند برای آن جایگزین پیدا کند اقدام به خرید خواهد کرد درحالی که میزان واردات نفت خود از ایران را تا حدی نیز کاهش داده تا به نوعی سیگنال مثبتی را به واشنگتن بفرستد.
حالا باید دید از هفته آینده و روز 13 آبان که تحریم نفت ایران به طور رسمی آغاز خواهد شد پکن و دیگر مشتری های شرقی تا چه میزان پای وعده های خود مبنی بر تبعیت نکردن از تحریم های یکجانبه آمریکا خواهند ماند هرچند تا به این جای کار با عملکرد خود تردیدهایی را ایجاد کرده اند.
About The Author
